Op 19 december 2018 hebben het Europees Parlement en de lidstaten van de Europese Unie een voorlopig akkoord bereikt over de voorgestelde richtlijn betreffende vermindering van de effecten van bepaalde kunststoffen op het milieu[1] (hierna: de Richtlijn).
De Richtlijn maakt onderdeel uit van de EU plastic strategie en richt zich op het voorkomen en het verminderen van plastic zwerfvuil op zee. Volgens de Europese Commissie bestaat ongeveer de helft van al het mariene zwerfvuil dat op de Europese stranden wordt teruggevonden uit plastic producten voor eenmalig gebruik. De top tien meest voorkomende plastic producten voor eenmalig gebruik bestaat uit:
- Flesjes en doppen
- Sigarettenpeuken
- Wattenstaafjes
- Chipszakken en snoepverpakkingen
- Vochtige doekjes en sanitaire producten
- Plastic tasjes
- Bestek, rietjes en roerstaafjes
- Bekers en deksel
- Ballonstokjes en ballonnen; en
- Voedselcontainers.
Deze top tien vertegenwoordigt samen 86 procent van alle aangetroffen plastic producten en daarmee 43 procent van het zwerfvuil op zee. Verloren en achtergelaten vistuig dat plastic bevat is goed voor 27 procent. Door haar pijlen op die producten te richten, hoopt de Commissie een wezenlijke bijdrage te leveren aan het verminderen van de hoeveelheid zwerfvuil op zee.
Om de top tien aan te pakken, voorziet de Richtlijn in verschillende maatregelen en doelstellingen, waaronder een verbod op ‘single-use plastics’. Dit verbod is van toepassing op plastic wattenstaafjes, bestek, roerstaafjes, borden, rietjes en ballonstokjes. Die producten mogen voortaan dus alleen nog maar uit duurzamere materialen bestaan. Behalve het verbod zullen met de inwerkingtreding van de Richtlijn voortaan ook nationale reductie- en recyclingdoelstellingen, marketingvoorschriften, bewustmakingsmaatregelen en een verruimde productenverantwoordelijkheid gelden.
Roelien van Neck en Tessa van den Ende hebben hierover een artikel geschreven waarin zij nader ingaan op het verbod, maar ook op de aanleiding voor de Richtlijn, de andere maatregelen die worden geïntroduceerd en de mogelijke gevolgen van de voorgestelde Richtlijn in de praktijk.
Klik hier voor het volledige artikel (gepubliceerd in Juridisch up to Date 2019, nr. 2).
[1] Voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de vermindering van de effecten van bepaalde kunststofproducten op het milieu (COM(2018) 340 final).
